Yeni Türkiye Eğitim Vakfı (YETEV) ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen “4. Çocuklar İçin Felsefe Çalıştayı”nda bu yıl “Felsefe ve Aile” teması ele alındı. Programda, düşünen ve eleştiren bireyler yetiştirmede ailenin önemi vurgulandı.
Yeni Türkiye Eğitim Vakfı (YETEV) ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi iş birliğiyle düzenlenen “4. Çocuklar İçin Felsefe Çalıştayı” (ÇİF), İZÜ Abdullah Tivnikli Konferans Salonunda yapıldı. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaylagül Ceran Karataş ve İbn Haldun Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Doko’nun konuşmacı olduğu çalıştay; İZÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan İçener, YETEV Okulları Genel Müdürü Hayati Oktay ile YETEV’e bağlı Yenidoğu, Palet ve İrfan okullarının yönetici ve öğretmenlerinin katılımıyla gerçekleşti. Programın bu seneki konusu “Felsefe ve Aile” oldu.
OKTAY: FELSEFENİN BAŞLANGIÇ OKULU AİLE
Çalıştayın açılışında konuşan YETEV Okulları Genel Müdürü Hayati Oktay, 2021 yılında başlattıkları “Çocuklar İçin Felsefe” derslerinin YETEV’e bağlı okullarda ikinci sınıftan yedinci sınıfa kadar tüm öğrencileri kapsadığını belirtti. Newton’un elmanın neden yere düştüğünü sorgulamasıyla dünyanın yönünün değiştiğine işaret eden Oktay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sokrates’ten bu yana insanlık ‘neden’ sorusuna cevap arıyor. Bu sorunun anlam bulduğu ilk kurum, felsefenin başlangıç okulu ailedir. Soran, sorgulayan, hayata eleştirel düşünceyle yaklaşan öğrenciler yetiştirmeyi hedefliyoruz.”
ACAR: KÖKÜMÜZÜ NEREYE DAYANDIRDIĞIMIZ ÖNEMLİ
Çocukların sorularının cevapsız bırakılmasının zihinsel ve entelektüel gelişimlerini olumsuz etkilediğine dikkat çeken İZÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, aklını askıya almış bir bireyin iyi insan, iyi vatandaş, iyi Müslüman olmasının mümkün olmadığını dile getirdi. Felsefenin sadece eski Yunan düşünürlerinin etkinliklerinden ibaret olmadığını hatırlatan Acar, kendi inanç ve kültür dünyamızdan insanların rehberliğine önem vermemiz gerektiğinin altını çizdi. Acar, “Kökümüzü nereye dayandırdığımız önemli. Batı uygarlığının insanlığı nereye getirdiğini hep birlikte gördük. İslam medeniyetinin değerlerinin yeni kuşaklara aktarılması sandığımızdan daha büyük önem taşıyor.” dedi.
KARATAŞ: AİLE, BİRLİKTE VAR OLMA BİÇİMİDİR
Çalıştayın ilk konuşmacısı olan İstanbul Medeniyet Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaylagül Ceran Karataş, “Aile Nedir?” sorusu çerçevesinde şekillenen “Etik, Ekonomi-Politik ve Teknoloji Bağlamında Aile Nedir ve Ne Değildir?” başlıklı konuşmasında; ailenin yalnızca toplumsal bağlamıyla değil, varoluşsal yönüyle de ele alınması gerektiğini anlattı. “Aileyi konuşurken öncelikle zihinlerimizi bilgi ve kavram kirliliğinden arındırmak gerekiyor.” diyen Karataş, ailenin sözleşmeyle inşa edilen, anne, baba ve çocuktan ibaret bir yapıya indirgenemeyeceğinin altını çizdi. Soykırımların sadece silahla işlenmediğini kaydeden Karataş, “Politik ve epistemolojik soykırımlara da maruz kaldığımızı görmemiz; aile de dâhil diğer konuları kavramlarımızı yeniden tanımladıktan sonra konuşmamız gerekiyor.” dedi. Sanayi Devrimi’nden sonra bir kurum olarak tanımlanan ailenin bu tanıma indirgenemeyeceğini belirten Karataş, Batı merkezli ekonomi politik ve teknolojik gelişmelerin aileyi dönüştürdüğüne dikkat çekti. “Aile, bir ilişki kurma, birlikte var olma biçimidir. Mahalleyi de kapsayan büyük bir yapıdan oluşur. Bir dünya kurmak için önce kendi kavramlarımızı tanımlamamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
ÇOCUKLAR İÇİN FELSEFE KONUŞMALARI
Açış konferansının ardından gerçekleşen “Çocuklar İçin Felsefe (ÇİFx) Konuşmaları” oturumunda ise düşünen bireyler yetiştirmede ailenin rolü ve dijital çağın aile kavramı üzerindeki dönüştürücü etkileri ele alındı. Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Müdürü Doç. Dr. Rıdvan Karabulut ile İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra İleri Türk’ün konuşmacı olduğu oturumdan sonra atölye çalışmalarına geçildi.
“Ailede Sorumluluk ve Güven Duygusu”, “Dijital Dünyada Eleştirel Düşünme: Çocuklara Rehberlik Etmenin Yolları”, “Bağın Sessiz Dili: Ailede Rol, Değer ve Sorgulama Deneyimi”, “Gerçek ve Dostluk Nedir?”, “Düşünmenin Diyalektiği: Yapay Zekâ Çağında Problem Çözme, Eleştirel Düşünme ve Karar Verme”, “Yetişkinlerle Varoluş Üzerine Düşünme: Çocuk, Köstebek, Tilki ve At”, “Eyvah; Çocuklar Soru Soruyor!” gibi başlıklarda uygulamalı eğitimlerin gerçekleştiği atölyelerin ardından kapanış oturumuna geçildi.
“MODERN ÇAĞDA AİLE OLMAK”
Kapanış oturumunun konuğu, İbn Haldun Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enis Doko oldu. “Bir Bilgelik Okulu Olarak Aile” başlıklı konuşmasında Doko, modern çağda ailenin giderek sıradan bir sözleşme veya geçici bir tercih olarak görülmesinin sebeplerini ve sonuçlarını ele aldı. Ailenin yalnızca bir toplumsal kurum değil, kimliği, erdemleri ve maneviyatı şekillendiren temel bir ortam olduğunu ifade eden Doko, çağdaş düşünürlerin görüşleri ile tasavvuf geleneğinin yaklaşımlarını birlikte değerlendirerek, ailenin sadakat, merhamet, fedakârlık ve sorumluluk gibi insani değerlerin öğrenildiği bir alan olduğunu belirtti.
Çalıştay, atölye eğitmenlerine ve katılımcılara hediye takdiminin ardından sona erdi.